9. TÀI NGUYÊN NƯỚC TRONG BỐI CẢNH BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU: TÁC ĐỘNG, NỖ LỰC, THIẾU HỤT VÀ CÁC GIẢI PHÁP ỨNG PHÓ
Thanh bên bài viết
-
Thủy văn Hydrology
Giới thiệu
Việt Nam có diện tích lãnh thổ đất liền khoảng 331.230,8 km², bờ biển dài 3.260 km, hơn một triệu km² lãnh hải và trên 3.000 hòn đảo gần bờ, hai quần đảo xa bờ là Hoàng Sa (thuộc thành phố Đà Nẵng) và Trường Sa (thuộc tỉnh Khánh Hòa) và nhiều vùng đất thấp ven biển. Do lãnh thổ Việt Nam trải dài qua nhiều nhiều vĩ tuyến và địa hình phức tạp nên sự khác nhau về khí hậu giữa các vùng khá lớn và rõ nét. Khí hậu phía Bắc có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông; Phía Nam có hai mùa: Mùa mưa từ tháng V đến tháng XI và mùa khô từ tháng XII đến tháng IV năm sau. Sự đa dạng về địa hình và vị trí địa lý đặc biệt khiến Việt Nam hằng năm hứng chịu tác động của nhiều loại hình thiên tai có nguồn gốc khí tượng thủy văn như bão, áp thấp nhiệt đới, ngập lụt, lũ quét trong mùa mưa và nắng nóng, hạn hán, rét hại, xâm nhập mặn trong mùa khô. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng các tác động này được dự đoán sẽ trầm trọng hơn, ảnh hưởng đến toàn bộ các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội. Nghiên cứu này tổng hợp các tác động của biến đổi khí hậu đến tài nguyên nước, các thành tựu đạt được và các giải pháp cần triển khai trong thời gian tới. Kết quả tính toán cho thấy dòng chảy năm, dòng chảy mùa lũ và dòng chảy mùa cạn tăng ở hầu hết các lưu vực sông theo các thời kỳ. Việt Nam đã triển khai nhiều giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu trong lĩnh vực tài nguyên nước. Tuy nhiên, tài nguyên nước Việt Nam đang đứng trước những thách thức không nhỏ trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Do đó, cần triển khai các biện pháp tổng thể nhằm giảm thiểu các tác động bất lợi này.
Toàn văn bài báo
Trích dẫn
[2]. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2012). Báo cáo môi trường quốc gia 2012: Môi trường nước mặt lục địa.
[3]. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2021). Báo cáo đánh giá khí hậu quốc gia.
[4]. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2022). Báo cáo tài nguyên nước quốc gia giai đoạn 2016 - 2021.
[5]. Cục Biến đổi khí hậu (2020). Đánh giá tình hình thực hiện chiến lược và kế hoạch hành động quốc gia về biến đổi khí hậu, đề xuất các giải pháp đẩy mạnh thực hiện chiến lược trong giai đoạn 2021 - 2030. Báo cáo tổng hợp.
[6]. IMHEN và UNDP (2015). Báo cáo đặc biệt của Việt Nam về Quản lý rủi ro thiên tai và hiện tượng cực đoan nhằm thúc đẩy thích ứng với BĐKH. Nxb. Tài nguyên - Môi trường và Bản đồ Việt Nam.
[7]. Nguyễn Văn Thắng (2010). Nghiên cứu ảnh hưởng của BĐKH đến các điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và đề xuất các giải pháp chiến lược phòng tránh, giảm nhẹ và thích nghi, phục vụ phát triển bền vững kinh tế xã - hội ở Việt Nam. Đề tài: KC.08.13/06-10, Báo cáo đề tài cấp Nhà nước thuộc chương trình KC08.
[8]. Trần Thanh Xuân (2016). Mạng lưới và tài nguyên nước sông Việt Nam: Những biến đổi và thách thức. Nxb. Khoa học và Kỹ thuật.
[9]. Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia (2013). Đánh giá tác động của BĐKH đến TNN dưới đất khu vực ĐBSCL, đề xuất các giải pháp ứng phó. Báo cáo tổng kết dự án.
[10]. Trung tâm Quy hoạch và Điều tra tài nguyên nước Quốc gia (2013). Đánh giá tác động của BĐKH và nước biển dâng đến NDĐ vùng ven biển Miền Trung (Đà Nẵng đến Phú Yên). Báo cáo tổng kết dự án.
[11]. Trần Thanh Xuân, Trần Thục, Hoàng Minh Tuyển (2011). Tác động của BĐKH đến tài nguyên nước Việt Nam. Nxb. Khoa học và Kỹ thuật.
[12]. Trần Thục, Hoàng Minh Tuyển (2011). Tác động BĐKH đến tài nguyên nước Việt Nam. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 4/2011.
[13]. Trần Thọ Đạt và nnk (2013). Nghiên cứu tác động của mức nước biển dâng do BĐKH đến hệ sinh thái rừng ngập mặn và cộng đồng dân cư ven biển đồng bằng Sông Hồng. Báo cáo tổng kết đề tài. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Hà Nội.
[14]. Brooks, N., Anderson, S., Burton, I., Fisher, S., Rai, N., & Tellam, I. (2013). An operational framework for Tracking Adaptation and Measuring Development (TAMD) (Issue 5). International Institute for Environment and Development (IIED) 80-86.
[15]. Brooks, N., & Fisher, S. (2014). Tracking Adaptation and Measuring Development (TMAD): A step-by-step guide. In the Toolkit. International Institute for Environment and Development (IIED).
[16]. Olivier, J., Leiter, T., & Linke, J. (2012). Adaptation made to measure: A guidebook to the design and results-based monitoring of climate change adaptation projects (2nd ed.). Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH.
