08. MỐI LIÊN HỆ GIỮA ENSO VÀ QBO TRÊN VÙNG NHIỆT ĐỚI THÁI BÌNH DƯƠNG
Giới thiệu
QBO là dao động tựa hai năm được Ebdon và cộng sự phát hiện năm 1960. Đây là hiện tượng dao động khí quyển hiện tượng dao động trong đới gió ở khí quyển tầng cao trên khu vực nhiệt đới thay đổi từ hướng Đông sang Tây và sau đó đổi hướng ngược lại trở về Đông, lặp lại trong khoảng thời gian 02 năm một lần (28 - 29 tháng) ở xích đạo. QBO ảnh hưởng lớn đến thời tiết và khí hậu trên khu vực nhiệt đới Thái Bình Dương, đặc biệt là khi kết hợp với ENSO. Chỉ số El Nino và QBO có mối tương quan chặt chẽ hơn so với La Nina. QBO thường lan truyền chậm ở pha La Nina trong 4 tháng đầu, song QBO lan truyền nhanh hơn ở pha El Nino trong 4 tháng cuối năm.
Toàn văn bài báo
Trích dẫn
[2]. Hansen et al (2016). Tropospheric QBO - ENSO interactions and differences between the Atlantic and Pacific. Journal of climate Vol 29 DOI: 10.1175/JCLI-D-15-0164.
[3]. M. Taguchi (2010). Observed connection of the stratospheric quasi‐biennial oscillation with El Niño - Southern Oscillation in radiosonde data. Journal of Geophysical Research: Atmospheres Volume 115, Issue D18.
[4]. Yoshio Kawatani et al (2019). ENSO modulation of the QBO: Results from MIROC models with and without nonorographic gravity wave parameterization. Journal of the atmospheric science, Vol 76, pp.3893 - 3917.
[5]. William M. Gray, John D. Sheaffer, and John A. Knaf (1992). Hypothesized mechanism for stratospheric QBO influence on ENSO variability. Geophysical Research Letters, Vol. 19, no.2, pages 107 - 110, January 24th, 1992.