05. PHÂN TÍCH MỨC ĐỘ TỔN THƯƠNG XÃ HỘI DO XÂM NHẬP MẶN CỦA CÁC HỘ SẢN XUẤT LÚA Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
Thanh bên bài viết
-
Tài nguyên nước Water resources
Giới thiệu
Bài viết này phân tích mức độ tổn thương xã hội do xâm nhập mặn đối với hộ sản xuất lúa (mô hình lúa và lúa-tôm) ở vùng đồng bằng Sông Cửu Long và đề xuất các kiến nghị nhằm giúp giảm thiểu sự tổn thương và tăng khả năng thích nghi đối với xâm nhập mặn của hộ sản xuất lúa. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên dữ liệu khảo sát 800 hộ sản xuất lúa tại 88 xã thuộc 38 huyện ở 7 tỉnh ven biển Đồng bằng Sông Cửu Long. Mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Chỉ số tổn thương xã hội được tính toán theo 3 chỉ số thành phần: tổn thất tiềm năng, khả năng chống chịu, khả năng thích nghi. Kết quả phân tích cho thấy tổn thương xã hội của các hộ sản xuất lúa trên địa bàn ở mức trung bình, trong đó khả năng thích nghi thấp đã lấn át hai yếu tố tổn thất tiềm năng và khả năng chống chịu của hộ dẫn đến mức độ tổn thương cao. Kết quả phân tích cũng cho thấy hộ sản xuất lúa ít bị tổn thương hơn hộ sản xuất lúa-tôm. Ngoài ra, khu vực giáp biển dễ bị tổn thương hơn khu vực nội đồng. Bên cạnh đó, các yếu tố về trình độ học vấn, diện tích canh tác, mô hình sản xuất lúa và tình trạng tín dụng có ảnh hưởng đến khả năng thích nghi. Bài viết cũng đề xuất những kiến nghị nhằm giảm thiểu tổn thất tiềm năng, tăng cường khả năng chống chịu và khả năng thích nghi của hộ sản xuất lúa đối với xâm nhập mặn.
Toàn văn bài báo
Trích dẫn
[2]. Aung T.O., Huylenbroeck G,V., Speelman S. (2018). Assessment of climate change vulnerability of farm households in Pyapon District, a delta region in Myanmar. International Journal of Disaster Risk Reduction, (28) 10 - 21.
[3]. International Panel on Climate Change (2001). Synthesis report. Cambridge University Press. UK.
[4]. Keskinen, M., S. Chinvanno, M. Kummu, P. Nuorteva, A. Snidvongs, O. Varis, & K.V. Stila (2010). Climate change and water resources in the lower Mekong River basin: Putting adaptation into the context. Journal of Water and Climate Change 1(2) 103 - 117.
[5]. Kotera, A., Sakamoto, T., Nguyen Duy Khang, Yokozawa Massayuki (2008). Regional consequences of seawater intrusion on rice productivity and land use in the coastal area of the Mekong River Delta. Japan Agricultural Research Quarterly, 42 (4), 267 - 274.
[6]. Nguyen Ngoc Thuy, Hoang Ha Anh (2015). Vulnerability of rice production in Mekong River delta under impacts from floods, salinity and climate change. International Journal on Advanced Science Engineering Intermation Technology 5(4) 21 - 27.
[7]. Nguyễn Thanh Bình, Lâm Huôn, Thạch Sô Phanh (2012). Đánh giá mức độ tổn thương và khả năng thích nghi với XNM tại vùng duyên hải ĐBSCL, Việt Nam. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, (24b) 229 - 239.
[8]. Niên giám thống kê (2020).
[9]. Rabbani G., Rahman A., Mainuddin K. (2013). Salinity-induced loss and damage to farming households in coastal Bangladesh. International Journal of Global Warming, 5(4) 400 - 415.
[10]. Thái Minh Tín, Võ Quang Minh, Trần Đình Vinh, Trần Hồng Điệp (2017). Đánh giá tính dễ tổn thương đối với đất nông nghiệp trong điều kiện BĐKH cho các tỉnh ven biển phía Đông ĐBSCL. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ. Số chuyên đề: Môi trường và Biến đổi khí hậu, (1) 137 - 145.
[11]. Triet, N.V.K., Dung, N.V., Fujii, H., Kummu, M., Merz, B., Apel, H., (2017). Has dyke development in the Vietnamese Mekong Delta shifted flood hazard downstream? Journal of Hydrology Earth System Sciences (21) 3991 - 4010, https://doi.org/10.5194/hess-21-3991-2017.
[12]. Tuong, T. P., Kam, S. P., Hoanh, C. T., Dung, L. C., Khiem, N. T., Barr J, Ben, D. C., (2003). Impact of seawater intrusion control on the environment, land use and household incomes in the coastal area. Paddy Water Environment (1), 65 - 73.
[13]. Võ Thành Danh (2014). Đánh giá năng lực thích nghi đối với XNM trong sản xuất nông nghiệp tại các vùng ven biển ĐBSCL. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ (36b) 64 - 71.
[14]. Asia Development Bank (2011): Socialist Republic of Viet Nam: Climate change impact and adaptation study in the Mekong delta (Cofinanced by the Climate Change Fund and the Government of Australia). https://www.adb.org/sites/default/files/project-document/74145/43295-012-vie-tacr-02-vi.pdf.
[15]. Wassmann, R., Hien, N., Hoanh, C., Tuong, T., (2004). Sea level rise affecting the Vietnamese Mekong delta: Water elevation in the flood season and implications for rice production. Climatic Change, (66) 89 - 107.
[16]. White I., (1996). Possible impacts of saline water intrusion floodgates in Vietnam’s lower Mekong delta. http://coombs.anu.edu.au/~vern/env_dev/papers/pap07.html.
