07. ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC MẶT HUYỆN KẾ SÁCH, TỈNH SÓC TRĂNG SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐA BIẾN
Thanh bên bài viết
-
Môi trường Environment
Giới thiệu
Nghiên cứu nhằm đánh giá chỉ tiêu và chất lượng môi trường nước mặt tại các sông ngòi, kênh rạch ở huyện Kế Sách tỉnh Sóc Trăng sử dụng phương pháp phân tích nhân tố chính (PCA) và phân tích cụm (CA). Số liệu chất lượng nước từ năm 2017 đến 2019 được thu thập ở 26 vị trí với 10 thông số bao gồm pH, oxy hòa tan (DO), nhu cầu oxy sinh hóa (BOD5), nhu cầu oxy hóa học (COD), tổng chất rắn lơ lững (TSS), amoni (N-NH4+), clorua (Cl-), nitrite (N-NO2-), orthophosphate (P-PO43-) và coliform. Chất lượng nước được so sánh với quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng môi trường nước mặt (QCVN 08-MT:2015/BTNMT). Kết quả nghiên cứu cho thấy nước mặt tại khu vực nghiên cứu bị ô nhiễm hữu cơ (DO thấp, COD cao), chất rắn lơ lửng và coliform vượt giới hạn cho phép. Chất lượng nước mặt tại khu vực nghiên cứu chỉ phù hợp cho mục đích tưới tiêu và nuôi trồng thủy sản. Kết quả PCA cho thấy DO, COD, TSS, N-NH4+, N-NO2-, P-PO43- và coliform ảnh hưởng chính đến chất lượng nước chủ yếu từ hoạt động sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp và chế độ thủy văn. Vì vậy cần đưa 7 chỉ tiêu trên vào chương trình quan trắc chất lượng nước mặt ở huyện Kế Sách tỉnh Sóc Trăng. Kết quả phân tích cụm (CA) cho thấy chất lượng nước được phân thành 7 nhóm chủ yếu do DO, TSS và coliform. Các nghiên cứu tiếp theo cần kiểm kê cụ thể các nguồn gây ô nhiễm môi trường để có giải pháp phù hợp cải thiện chất lượng môi trường nước.
Toàn văn bài báo
Trích dẫn
[2]. Massoud, M. A. (2012). Assessment of water quality along a recreational section of the Damour River in Lebanon using the water quality index. Environmental Monitoring and Assessment, 184 (7), 4151 - 4160.
[3]. Chea R., Grenouillet G. and Lek S., (2016). Evidence of Water quality degradation in Lower Mekong Basin Revealed by Self-Organizing Map. PLOS ONE/DOL: 10.1371/journal.pone.0145527.
[4]. Singh, K. P., Malik, A., Mohan, D. and Sinha, S. (2004). Multivariate statistical techniques for the evaluation of spatial and temporal variations in water quality of Gomti River (India) - A case study. Water Research, 38 (18), 3980 - 3992.
[5]. Wang, X., Cai, Q., Ye, L. and Qu, X. (2012). Evaluation of spatial and temporal variation in stream water quality by multivariate statistical techniques: A case study of the Xiangxi River basin, China. Quaternary International, 282, 137 - 144.
[6]. Zeinalzadeh, K. and Rezaei, E. (2017). Determining spatial and temporal changes of surface water quality using principal component analysis. Journal of Hydrology: Regional Studies, 13 (August 2016), 1 - 10.
[7]. Chounlamany, V., Tanchuling, M. A. and Inoue, T. (2017). Spatial and temporal variation of water quality of a segment of Marikina River using multivariate statistical methods. Water Science and Technology, 76 (6), 1510 - 1522.
[8]. Nguyễn Hải Âu, Phan Thị Khánh Ngân, Hoàng Thị Thanh Thúy và Phan Nguyễn Hồng Ngọc (2017). Ứng dụng phân tích thống đa biến trong đánh giá chất lượng nước dưới đất huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Tạp chí Khoa học và Công Nghệ, 20: 66 - 72.
[9]. Lê Văn Dũ, Trương Hoàng Đan, Nguyễn Thanh Giao, Nguyễn Thị Thùy Anh, Phạm Quốc Thái, Trần Văn Sơn và Lê Thị Hồng Nga (2019). Ứng dụng thống kê đa biến trong đánh giá chất lượng nước mặt ở vườn quốc gia U Minh Hạ - Cà Mau. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 55 (2): 70 - 76.
[10]. Nguyễn Minh Kỳ và Nguyễn Hoàng Lâm (2014). Sử dụng kỹ thuật thống kê đa biến đánh giá chất lượng nước sông Như Ý tỉnh Thừa Thiên Huế. Tạp chí phát triển Khoa học và Công nghệ, 17:50 - 60.
[11]. American Public Health Association (1998). Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 20th edition, Washington DC, USA.
[12]. Feher, I. C., Moldovan, Z. and Oprean, I. (2016). Spatial and seasonal variation of organic pollutants in surface water using multivariate statistical techniques. Water Science and Technology, 74 (7), 1726 - 1735.
[13]. Liu, C. W., Lin, K. H. and Kuo, Y. M. (2003). Application of factor analysis in the assessment of groundwater quality in a blackfoot disease area in Taiwan. Science of the Total Environment, 313 (1 - 3), 77 - 89.
[14]. Salah, E.A.M., Turki, A.M., Othman, E.M.A (2006). Assessment of water quality of Euphrates River using cluster analysis. Journal of Environmental Protection, 1021, 3, 1629 - 1633.
[15]. Đinh Diệp Anh Tuấn, Bùi Anh Thư và Nguyễn Hiếu Trung (2019). Đánh giá hiện trạng nước mặt phục vụ khai thác cấp nước cho thành phố Sóc Trăng. 55 (4A): 61 - 70.
[16]. Nguyễn Thị Kim Liên, Lâm Quang Huy, Dương Thị Hoàng Oanh, Trương Quốc Phú và Vũ Ngọc Út (2016). Chất lượng nước sông chính và sông nhánh thuộc tuyến sông Hậu. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 43: 68 - 79.
[17]. Giao, N. T. (2020). Evaluating current water quality monitoring system on Hau river, Mekong delta, Vietnam using multivariate statistical techniques. Applied Environmental Research, 42 (1), 14 - 25.
[18]. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2015). QCVN 08-MT:2015/BTNMT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước mặt.
[19]. Võ Thị Ngọc Giàu, Phan Thị Bích Tuyền và Nguyễn Hiếu Trung (2019). Đánh giá biến động chất lượng nước mặt sông Cần Thơ giai đoạn 2010 - 2014 bằng phương pháp tính toán chỉ số chất lượng nước (WQI). Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 2: 105 - 113.
[20]. Shrestha, S. and Kazama, F. (2007). Assessment of surface water quality using multivariate statistical techniques: A case study of the Fuji river basin, Japan. Environmental Modelling and Software, 22 (4), 464 - 475.
[21]. Barakat, A., Baghdadi, M.E., Rais, J., Aghezzaf, B., Slassi, M., (2016). Assessment of spatial and seasonal water quality variation of Oum Er Rbia River (Morocco) using multivariate statistical techniques. International Soil and Water Conservation Research, 4 (4): 284 - 292.
